Tiêu cự là gì? Hiểu rõ tiêu cự ống kính trong nhiếp ảnh cơ bản
Trong thế giới nhiếp ảnh, có rất nhiều khái niệm quan trọng cần hiểu rõ để nâng cao kỹ năng chụp ảnh. Một trong những yếu tố cơ bản và then chốt nhất là tiêu cự là gì. Với người mới bắt đầu, nắm vững tiêu cự sẽ giúp bạn lựa chọn ống kính phù hợp và làm chủ được góc nhìn trong từng khung hình. Cùng tìm hiểu ngay với Máy Ảnh Top 1.
Tiêu cự là gì? Định nghĩa dễ hiểu cho người mới
Về mặt kỹ thuật, tiêu cự là gì được định nghĩa là khoảng cách (tính bằng mm) từ tâm thấu kính đến cảm biến hình ảnh khi ống kính được lấy nét ở vô cực. Tuy nghe có vẻ học thuật, nhưng bạn có thể hiểu đơn giản: tiêu cự càng ngắn thì góc chụp càng rộng, tiêu cự càng dài thì hình ảnh càng được "zoom" lại gần.
Ví dụ:
- Tiêu cự 16mm: cho góc siêu rộng, phù hợp chụp phong cảnh.
- Tiêu cự 50mm: góc nhìn gần giống mắt người, lý tưởng cho chụp chân dung và đời thường.
- Tiêu cự 200mm: tele, giúp chụp xa như thể kéo vật thể lại gần hơn.
Mỗi tiêu cự mang lại góc nhìn và hiệu ứng ảnh rất khác nhau.
Tại sao tiêu cự lại quan trọng trong nhiếp ảnh?
Sau khi hiểu tiêu cự là gì, bạn sẽ thấy rõ tầm quan trọng của nó trong việc quyết định khung hình, độ sâu trường ảnh và cảm xúc mà bức ảnh truyền tải. Tiêu cự ảnh hưởng trực tiếp đến cách bạn kể câu chuyện bằng hình ảnh.
- Tiêu cự ngắn (rộng): giúp thể hiện không gian, thích hợp với phong cảnh, kiến trúc.
- Tiêu cự trung bình: phù hợp chụp chân dung, ảnh đường phố.
- Tiêu cự dài (tele): tuyệt vời cho ảnh thể thao, động vật hoang dã hoặc chụp từ xa.
Nắm được tiêu cự là gì cũng giúp bạn tránh những lỗi phổ biến như méo ảnh khi dùng tiêu cự rộng chụp chân dung, hoặc bị hạn chế góc nhìn khi dùng tele trong không gian hẹp.
Mối quan hệ giữa tiêu cự và cảm biến
Một điểm quan trọng khác khi tìm hiểu tiêu cự là gì, đó là tiêu cự không hoàn toàn giống nhau trên mọi máy ảnh. Các máy ảnh sử dụng cảm biến crop (APS-C) sẽ có hệ số nhân tiêu cự.
Ví dụ: Ống kính 50mm trên máy crop như Canon EOS 90D sẽ có tiêu cự tương đương khoảng 80mm, vì hệ số crop của Canon là 1.6x. Điều này có nghĩa là hình ảnh bạn nhận được sẽ "zoom" hơn so với khi dùng trên máy full-frame.
Cảm biến ảnh hưởng đến góc nhìn thực tế của tiêu cự.
Phân loại ống kính theo tiêu cự
Để nắm rõ hơn tiêu cự là gì, bạn cần hiểu các phân loại ống kính phổ biến theo tiêu cự:
- Ống kính góc rộng (dưới 35mm): Như Canon EF-S 10-18mm f/4.5-5.6 IS STM – lý tưởng cho phong cảnh và kiến trúc.
- Ống kính tiêu chuẩn (35mm – 70mm): Ví dụ Sony FE 50mm f/1.8 – phù hợp chụp chân dung, đời thường.
- Ống kính tele (trên 70mm): Như Nikon AF-P 70-300mm – thích hợp chụp từ xa.
Việc lựa chọn đúng loại ống kính liên quan chặt chẽ đến việc bạn hiểu rõ tiêu cự là gì và bạn muốn chụp gì.
Tiêu cự máy ảnh và khả năng sáng tạo
Hiểu rõ về tiêu cự máy ảnh giúp bạn sáng tạo hơn trong bố cục và kể chuyện bằng ảnh. Ví dụ, khi chụp chân dung với tiêu cự 85mm, bạn có thể dễ dàng tạo hiệu ứng xóa phông ấn tượng. Trong khi đó, tiêu cự 24mm lại cho phép bạn đưa nhiều yếu tố vào khung hình hơn – hữu ích khi chụp nhóm hoặc không gian chật hẹp.
Khả năng làm chủ tiêu cự đồng nghĩa với việc làm chủ tầm nhìn và phong cách ảnh của bạn.
Tiêu cự dài giúp tạo hiệu ứng bokeh và làm nổi bật chủ thể.
Tiêu cự ống kính ảnh hưởng đến chiều sâu trường ảnh
Một trong những yếu tố kỹ thuật quan trọng liên quan đến tiêu cự là gì là chiều sâu trường ảnh – depth of field. Tiêu cự càng dài thì trường ảnh càng nông, nghĩa là bạn sẽ dễ tạo ra hậu cảnh mờ. Ngược lại, tiêu cự ngắn lại cho trường ảnh sâu, thấy rõ mọi chi tiết cả tiền và hậu cảnh.
Điều này rất hữu ích khi bạn cần tách chủ thể khỏi nền, như trong ảnh chân dung hoặc sản phẩm.
Lời khuyên khi chọn tiêu cự phù hợp
Khi đã hiểu tiêu cự là gì, hãy cân nhắc các yếu tố sau để chọn tiêu cự phù hợp với nhu cầu chụp ảnh của bạn:
- Chụp phong cảnh/kiến trúc: Ưu tiên lens góc rộng như Canon EF 16-35mm.
- Chụp chân dung: Lens fix 50mm hoặc 85mm là lựa chọn tốt.
- Chụp thể thao/động vật: Cần lens tele như Nikon 70-200mm hoặc Sigma 150-600mm.
Sự hiểu biết đúng về tiêu cự ống kính sẽ giúp bạn chọn lens phù hợp, tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả sáng tạo khi chụp.
>>> Xem thêm: AF và MF là gì? Tìm hiểu về chế độ lấy nét cơ bản trên máy ảnh
Kết luận
Qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ tiêu cự là gì – một khái niệm tưởng chừng đơn giản nhưng lại cực kỳ quan trọng trong nhiếp ảnh. Việc hiểu và ứng dụng đúng tiêu cự sẽ giúp bạn làm chủ bố cục, truyền tải cảm xúc trong ảnh và mở rộng khả năng sáng tạo không giới hạn.
Nếu bạn muốn được tư vấn lựa chọn ống kính có tiêu cự phù hợp với nhu cầu chụp ảnh của mình, hãy liên hệ với đội ngũ Máy Ảnh Top 1 để được hỗ trợ chi tiết và nhanh chóng.
